Turunç Ağacı Nasıl Yetiştirilir? Bakımı Nasıl Yapılır?

Turunç ağacı nasıl yetiştirilir? Turunç ağacı tıpkı portakala benzeyen meyveleri olan ancak daha acı olan bir ağaç türüdür. Genelde marmelat veya reçel yapmak için kullanılsalar da taze olarak da tüketilebilir. Tıbbi amaçlarla kullanılan turunç meyvelerinin bağışıklığı kuvvetlendirdiği de bilinmekte. Ayrıca uçucu yağ yapımı için de kullanılır. Tropik ve ılıman ortamlarda kolayca büyüyebilen, Paraguay, Fas, İspanya ve Türkiye başta olmak üzere benzer konumdaki ülkelerde yetiştirilir.

Tohumdan turunç ağacı nasıl yetiştirilir? Bir turunç meyvesinin çekirdeklerini çıkarın ve yosun veya kağıt havlunun arasına sararak ıslatın. Daha sonra bunu hava almayacak bir poşetin içine yerleştirin ve oda sıcaklığında çimlenmesini bekleyin. Birkaç hafta içerisinde çimlenen ve filiz veren tohumlar saksı veya bardakların içine alınabilir konuma gelir. Saksı başına iki çekirdek yerleştirin ve can suyu verin. Filizler ilk bir yıl içerisinde odunsu ve sağlam bir köke sahip olana kadar nemlendirilmiş toprakta olmalı.

Turunç Ağacının Özellikleri Nelerdir?

İlk bakışta portakal ağacı sanacağınız ancak kendine has bazı özellikleri olan turunç ağacının özellikleri nelerdir?

Acı portakal, yuvarlak yapraklı, çok dallı ve yaprak dökmeyen bir ağaçtır. Boyları ortalama 6 ila 9 metre civarında olur. Ağacın genç dallarında kısa dikenler, uzun dallarında ise 8 cm kadar olabilir. Ağacın uluslararası ismi Citrus aurantifoliadır.

Meksika’da yetiştirilen turunç meyveleri, dünya çapında barmenler ve turta fırıncıları tarafından tercih edilen meyvelerdir. Temel gereksinimlerini karşılandığında yetiştirilmesi zor olmayan bir ağaçtır. Ocak ayından başlayıp nisan ayına kadar yeni yapraklar oluşturur. Çiçekler 2.5-5 cm genişliğinde, beyaz ve ince yapraklıdır Çiçekleri takiben meyveler sonbaharın ortasına kadar yazın oluşur. Meyveler 7-8 cm çapında, sert kabuklu portakaldır. Bu portakallar tipik olarak diğer çeşitlerden çok daha acıdır.

Gübre kullanımını, zararlıların, hastalıkların ve yabani otların yakından izlenmesini ve kontrol edilmesini, etkili sulama ve ağaç boyutunun kontrolünü gerektirir. Ağaçlar üçüncü yılda üretken yaşamlarına başlar ve en yüksek verimlilik, ağaçlar 10-30 yaşında iken gerçekleşir. Narenciye türleri çok çeşitli aktif bileşenler içerir ve bunlar için kullanım alanları bulmak için araştırmalar halen devam etmektedir. C vitamini, flavonoidler, asitler ve uçucu yağlar açısından zengindirler. Ayrıca bergapten gibi cildi güneş ışığına duyarlı hale getiren kumarinler içerirler. Bergapten, bazı kişilerde dermatite veya alerjik tepkilere neden olabilmesine rağmen, ciltte pigmentasyonu teşvik eder.

Bitkilerin daha yeni uygulamalarından bazıları, özel kozmetiklerde antioksidan ve kimyasal eksfolyant kaynağıdır. Bitkiler ayrıca antifungal olan umbelliferonun yanı sıra antifungal ve antibakteriyel olan uçucu yağları da içerir. Ayrıca antifertilite aktivitesi gösteren ve bir zamanlar kontraseptiflerin bir bileşeni olarak kullanılan pyrone sitrantin içerirler. Hem yapraklar hem de çiçekler antispazmodik, sindirim sistemi ve yatıştırıcıdır. Turunç meyvesi, antiseptik, öksürük önleyici, gaz giderici, terletici, sindirim sistemi ve balgam söktürücüdür.

Turunç Ağacı Yetiştirmenin/Bakımının Püf Noktaları Nelerdir?

Olağan şartlarda turunç ağacı yetiştirmek çok zor değildir ancak ciddi miktarda bazı sorunlarla baş etmek zorunda kalabilirsiniz. İşte turunç ağacı yetiştirmenin/bakımın püf noktaları:

• Turunç ağaçlarında gübre kullanma konusunda dikkatli olmalısınız. Fazla ve gereksiz gübre kullanımına bağlı olarak fidanlara kuruyabilir ya da hastalanabilir.
• Bu ağaç böcekler tarafından tozlanır ve bu sayede meyveler verir. Böcek istilasına maruz kalmadığı taktirde çiçeklerinin ilaçlanmaması gerekir.
• Hastalıklı dallar ağaç gövdesine sıçramadan kesilmeli. Bazı durumlarda hastalık kontrol altına alınabilir ancak budama en etkili ve kesin yöntemdir.
• Turunç ağacının kendine has hastalıkları vardır. Eğer toplu ekim yapıldıysa, kurtarılamaz durumdaki ağaçların kesilmesi, böylece diğer ağaçların kurtulması sağlanmalı.
• Çoğu meyve ağacında olduğu gibi turunç ağacı da böcek istilalarına maruz kalabilir. Bu tip durumlarda mümkünse ilkbahardan önce veya sonra, çiçekler meyveye dönüştükten sonra ilaçlama yapılmalı.
• Turunç ağacı kumlu, tınılı ve killi topraklarda yetişir. Ayrıca asidik ve alkali toprakları tolere edebilir.
• Güneye veya batıya bakan bir duvarın önü gibi korunaklı, güneşli bir yerde pişmiş toprak saksılarda yetiştirilebilir. Yüksek nemi çok severler ve yaz aylarında, mümkünse yağmur suyu kullanarak haftada bir kez sulayın. Onları haftalık olarak sıvı deniz yosunu ve narenciye gübresiyle besleyin. Budamalar ilkbaharda yapılmalı.
• Ağaç ilkbaharda tekrar büyümeye başladığında, onu olabildiğince güneşli bir noktaya taşımak önemlidir. Önemli olan onları ani sıcaklık değişimlerinden korumaktır. Geç don tahminlerine dikkat edin ve olası durumlara karşı tedbirli olun.
• İlkbaharda dışarı çıktıktan sonra budayın ve yeni sürgünler oluşturun. Bitkinin merkezini inceltin, böylece ışık ve hava içeri girebilir ve kuru, ince, yorgun veya güçsüz görünen dallardan kurtarın.
• Genç bitkilerde üreme çok fazla enerji gerektirdiğinden çiçekleri yolmak en iyisidir. Ağacı daha olgun olana kadar daha az ama daha büyük meyveler vermeye teşvik etmeyi hedefleyin.